“Nhãn hiệu xe hàng đầu, Toyota Corolla bán được 43 triệu chiếc, máy chơi game console bán chạy nhất – Sony PlayStation bán được 382 triệu chiếc, loạt sách số một – Harry Potter bán được 450 triệu cuốn. Và iPhone bán được 1 tỷ chiếc. Đó là chín số không. iPhone không chỉ là chiếc điện thoại bán chạy nhất, máy ảnh bán chạy nhất, màn hình video bán chạy nhất và chiếc máy tính bán chạy nhất mọi thời đại. Kết luận: Thật đơn giản, nó là sản phẩm bán chạy nhất mọi thời đại.”
- Trích “Câu chuyện iPhone”
Từ năm 2007, iPhone ra đời dẫn đến một sự bùng nổ mới trong phân khúc thị trường điện thoại thông minh smartphone và tạo nên cuộc chạy đua không ngừng nghỉ trong giới điện thoại. Tôi đã luôn tự hỏi, tại sao iPhone lại có sức hút lớn đến vậy với người dùng trên toàn thế giới? Khi được hỏi tại sao lại thích xài iPhone, các bạn tôi trả lời rằng vì iPhone mang lại cảm giác sang trọng, hiện đại với thiết kế nhỏ gọn, đẹp, cảm ứng mượt, tốc độ ổn định, lướt web nhanh chóng, chụp hình siêu nét, ứng dụng cập nhật liên tục và vô cùng bảo mật. Bấy nhiêu đó thôi cũng đủ thấy, sự ưu việt của iPhone là lý do khiến nó được ưa chuộng nhiều tới vậy.
Với những lợi ích mà iPhone mang đến cho khách hàng, đầu tháng 8 năm 2018, thông tin Apple đã trở thành công ty Mỹ đầu tiên cán mốc 1.000 tỷ USD lan rộng toàn cầu. Đây là được coi là cột mốc lớn trong lịch sử Apple, nhưng cũng là điều hoàn toàn nằm trong tầm với khi thương hiệu lớn này đã luôn đặt sự đổi mới sáng tạo và ưu tiên của khách hàng là trung tâm.
Chúng ta vẫn thường nhắc đến thương hiệu iPhone với hình ảnh của vị chủ tịch hội đồng quản trị của Apple – Steven Jobs. Nhưng iPhone liệu có phải là sản phẩm của riêng Steve Jobs không? “Câu chuyện iPhone” (Brian Merchant, Huỳnh Hữu Tài dịch, NXB Thế Giới và Alphabooks phát hành) mang đến cho tôi câu trả lời rõ ràng là Không, và là hành trình lật mở những bí mật không tưởng của chiếc điện thoại nổi tiếng nhất thế giới ấy cứ thế diễn ra trước mắt.
Khi đọc những dòng đầu tiên của cuốn sách này, tôi đã cảm giác mình sắp bước theo tác giả để đi đến một câu chuyện bí mật, để mở ra những điều tôi chưa biết về iPhone, về tất cả những gì thuộc về nó, từ những ý tưởng, khởi đầu, đến ý nghĩa của từng thành phần trong đó và nhiều câu chuyện sâu xa khác. Cris Garcia, người quản lý của Bảo tàng lịch sử Máy tính đã có những lời nhận xét đầu tiên: “Tôi không cho rằng iPhone là một phát minh, mà nó là sự tổng hợp giữa các công nghệ, cộng với sự thành công trong việc kết hợp thông minh. Chiếc điện thoại iPhone là một công nghệ hợp lưu, nó chẳng phải là một phát minh trong bất kỳ lĩnh vực nào cả.” Quả đúng như vậy, dù rằng iPhone là chiếc điện thoại thông minh đầu tiên chiếm lĩnh xu hướng thị trường, nhưng thực ra nó không phải là một phát minh đột phá theo quyền sở hữu riêng của nó.
Đọc “Câu chuyện iPhone”, tôi nhận ra iPhone cũng không phải là sản phẩm bắt nguồn từ ý tưởng của Steve Jobs – mặc dù ông đã giám sát, điều hành các tính năng và thiết kế của nó – mà chính là một sản phẩm được nuôi dưỡng từ các công ty khác nhau và được những nhân viên sáng giá của Apple gầy công xây dựng. Đó là sản phẩm của tập thể, của sự tổng hợp công nghệ, ra đời trong một hoàn cảnh hợp thời.
Nhà báo kỳ cựu về lĩnh vực công nghệ của tạp chí Vice – Brian Merchant, tác giả của cuốn sách, đã đi đến nhiều châu lục khác nhau, chụp lại hơn 8.000 ngàn bức ảnh, lưu lại hơn 200 giờ phỏng vấn và hàng trăm chi chú để mang đến một cái nhìn toàn cảnh về chiếc điện thoại iPhone – từ lịch sử ra đời, luồng ý tưởng hình thành, con đường từ ý tưởng biến thành sản phẩm của iPhone, từng chức năng, công nghệ tân tiến được sử dụng trong iPhone, v.v. Tất cả những gì thuộc về iPhone được ông “giải mã” và mang đến cho độc giả, như chia sẻ một bí mật dường như đã được giấu kín suốt bao năm qua của Apple bằng một sự tâm huyết, nhiệt tình và tỉ mỉ sâu sắc. Bạn có tin Brian Merchant thậm chí còn sẵn sàng mua hẳn một chiếc iPhone 6 và sử dụng một chiếc máy dập chuyên dụng nghiền nát chỉ để phân tích những thành phần hóa học cơ bản có trong nó không?
“Câu chuyện iPhone” đem đến một cái nhìn rất khác cho người đọc về iPhone. Chúng ta không chỉ nhìn thấy chiếc điện thoại iPhone chỉ còn là chiếc điện thoại nguyên khối nhiều tính năng nữa mà dường như đã được tách rời ra từng bộ phận để bị nhìn thấu. Brian Merchant đã dày công nghiên cứu để cung cấp cho độc giả biết nguồn gốc của từng bộ phận iPhone: màn hình được làm từ kính Gorilla không vỡ, chống xước nhằm giảm thiểu tổn hại khi điện thoại khi bị rơi; sử dụng cảm ứng đa điểm để tăng tương tác của người dùng với điện thoại thông qua cảm nhận sự di chuyển của các ngón tay; pin Lion sử dụng trong thời gian dài hơn, hệ điều hành iOS riêng biệt, những cập nhật ứng dụng đa dạng như định vị vị trí, chống rung ảnh, hệ thống bảo mật tốt, công nghệ trí tuệ nhân tạo Siri hỗ trợ tối đa cho người dùng,…
Không chỉ phân tách iPhone trong từng chi tiết, tác giả còn mở rộng về lịch sử hình thành của những thành phần này, công nghệ này và thể hiện rõ những mối liên hệ hợp tác của Apple với những công ty khác trên con đường ra đời iPhone.
Sự ra đời, hình thành và phát triển của iPhone mang lại nhiều lợi ích cho Apple, nhưng họ cũng phải trả những cái giá không hề rẻ. Đó là công sức trí tuệ, thời gian làm việc của hàng ngàn kỹ sư, công nhân, hôn nhân, hạnh phúc của họ… thậm chí cả mạng sống. Chỉ riêng việc thiết kế và sản xuất dòng máy iPhone đầu tiên, đã khiến rất nhiều người chết, nhiều người rơi vào trạng thái stress cao độ, hôn nhân tan vỡ. Để có được nguồn nguyên liệu cần thiết cho những chiếc iPhone, sự trả giá về mặt tài nguyên môi trường và hoàn cảnh làm việc của nhân công ở nhiều châu lục – nơi cung cấp đầu vào nguyên liệu cho iPhone cũng là những câu chuyện đáng để kể lại.
Cuốn sách thực sự đã cung cấp rất nhiều thông tin và kiến thức của tôi về những chiếc smartphone mình sử dụng hàng ngày nói chung và iPhone nói riêng. Dù dùng điện thoại hằng ngày nhưng có lẽ không nhiều người hiểu hết những kỹ thuật tân tiến được tích hợp trong đó, như cảm ứng đa điểm, như cảm biến tiệm cận (giúp giảm độ sáng khi bạn đưa điện thoại lên tai và tự động bật sáng khi bạn đưa trở xuống), hay tại sao thành phần của một máy vi tính có thể được tích hợp trong 1 con chip – hệ điều hành iOS. Nếu là dân công nghệ, chắc chắn bạn sẽ rất thích thú khi đọc một cuốn sách “toàn cảnh” như thế này.
iPhone đã bước sang thế hệ thứ 9 và sẽ còn tiếp tục phát triển xa hơn. Nếu bạn yêu thích iPhone và thần tượng Steve Jobs, có lẽ cuốn sách này sẽ giúp bạn có thêm vài góc nhìn rất thú vị về sản phẩm này. Tôi sẽ lược trích lời của tác giả thay cho lời kết: “Sau khi đọc xong cuốn sách này, bạn sẽ không bao giờ nhìn chiếc điện thoại iPhone của mình theo như cách bạn thường nhìn nó nữa.” Bạn sẽ nhìn mọi thứ khác đi nhiều lắm đấy!
ĐINH THỊ THU HIỀN (Bài viết được đăng trên Lifehack.vn)
